Để phân biệt rõ ràng giữa đấu giá tài sản và đấu thầu, chúng ta cần xem xét các khía cạnh khác nhau của từng hình thức, bao gồm mục đích, đối tượng, quy trình và luật điều chỉnh. Dưới đây là mô tả chi tiết:
1. Đấu Giá Tài Sản (Auction):
Mục Đích:
Bán tài sản (hàng hóa, động sản, bất động sản, quyền tài sản, v.v.) cho người trả giá cao nhất.
Tối đa hóa lợi nhuận cho người có tài sản (chủ sở hữu hoặc người được ủy quyền).
Thường được sử dụng khi tài sản có giá trị thị trường không rõ ràng hoặc có tính độc đáo.
Đối Tượng:
Người bán:
Chủ sở hữu tài sản, người được ủy quyền bán tài sản (ví dụ: công ty đấu giá).
Người mua:
Bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào đáp ứng điều kiện tham gia đấu giá.
Tài sản đấu giá:
Hàng hóa, động sản, bất động sản, quyền sử dụng đất, quyền tài sản, cổ phần, v.v.
Quy Trình:
1. Chuẩn bị:
Xác định tài sản đấu giá, giá khởi điểm, bước giá.
Thông báo công khai về việc đấu giá (thời gian, địa điểm, tài sản, thủ tục).
Tiếp nhận đăng ký tham gia đấu giá và tiền đặt trước (nếu có).
2. Tổ chức đấu giá:
Người điều hành đấu giá (đấu giá viên) công bố thông tin về tài sản.
Người tham gia đấu giá trả giá.
Đấu giá viên công bố người trả giá cao nhất và tuyên bố người đó trúng đấu giá.
3. Thanh toán và bàn giao:
Người trúng đấu giá thanh toán tiền mua tài sản.
Người bán bàn giao tài sản cho người trúng đấu giá.
Luật Điều Chỉnh:
Luật Đấu giá tài sản năm 2016.
Các văn bản hướng dẫn thi hành.
Các quy định khác liên quan đến tài sản đấu giá (ví dụ: Luật Đất đai đối với đấu giá quyền sử dụng đất).
Đặc Điểm:
Tính công khai, minh bạch:
Thông tin về tài sản và quy trình đấu giá được công khai.
Tính cạnh tranh:
Người mua cạnh tranh với nhau để mua tài sản.
Giá cả hình thành theo thị trường:
Giá bán được quyết định bởi sự cạnh tranh của người mua.
Hình thức đa dạng:
Đấu giá trực tiếp, đấu giá trực tuyến, đấu giá kín, v.v.
2. Đấu Thầu (Bidding/Tendering):
Mục Đích:
Lựa chọn nhà thầu cung cấp hàng hóa, dịch vụ, xây lắp đáp ứng yêu cầu của bên mời thầu (chủ đầu tư).
Đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế trong việc sử dụng vốn nhà nước, vốn của doanh nghiệp nhà nước.
Thường được sử dụng cho các dự án lớn, phức tạp, có yêu cầu kỹ thuật và chất lượng cao.
Đối Tượng:
Bên mời thầu:
Cơ quan nhà nước, tổ chức, doanh nghiệp có nhu cầu mua sắm hàng hóa, dịch vụ, xây lắp.
Nhà thầu:
Cá nhân hoặc tổ chức có đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện gói thầu.
Gói thầu:
Hàng hóa, dịch vụ, công trình xây dựng.
Quy Trình:
1. Chuẩn bị:
Xác định nhu cầu, yêu cầu kỹ thuật, dự toán gói thầu.
Lập hồ sơ mời thầu (HSMT).
Thông báo mời thầu công khai.
2. Nộp hồ sơ dự thầu:
Nhà thầu chuẩn bị hồ sơ dự thầu (HSDT) theo yêu cầu của HSMT.
Nộp HSDT đúng thời hạn.
3. Đánh giá hồ sơ dự thầu:
Bên mời thầu đánh giá HSDT theo tiêu chí đánh giá trong HSMT (năng lực, kinh nghiệm, kỹ thuật, giá cả, v.v.).
4. Xếp hạng và lựa chọn nhà thầu:
Xếp hạng các nhà thầu theo kết quả đánh giá.
Lựa chọn nhà thầu trúng thầu (thường là nhà thầu có HSDT đáp ứng yêu cầu và có giá dự thầu thấp nhất hoặc điểm đánh giá cao nhất).
5. Ký kết hợp đồng:
Bên mời thầu và nhà thầu trúng thầu ký kết hợp đồng.
Luật Điều Chỉnh:
Luật Đấu thầu năm 2013 (sửa đổi, bổ sung năm 2016, 2019, 2022).
Nghị định và Thông tư hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu.
Các quy định khác liên quan đến lĩnh vực đấu thầu (ví dụ: Luật Xây dựng đối với đấu thầu xây lắp).
Đặc Điểm:
Tính công khai, minh bạch:
Thông tin về gói thầu, quy trình đấu thầu được công khai.
Tính cạnh tranh:
Nhiều nhà thầu cạnh tranh để giành được gói thầu.
Tiêu chí đánh giá khách quan:
Việc đánh giá HSDT dựa trên các tiêu chí được quy định rõ ràng trong HSMT.
Hình thức đa dạng:
Đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế, chào hàng cạnh tranh, chỉ định thầu, v.v.
Bảng so sánh tóm tắt:
| Tiêu chí | Đấu Giá Tài Sản (Auction) | Đấu Thầu (Bidding/Tendering) |
| ————— | ———————————————————— | ————————————————————- |
|
Mục đích
| Bán tài sản cho người trả giá cao nhất | Lựa chọn nhà thầu cung cấp hàng hóa/dịch vụ tốt nhất |
|
Đối tượng
| Người bán, người mua, tài sản đấu giá | Bên mời thầu, nhà thầu, gói thầu |
|
Quy trình
| Chuẩn bị -> Tổ chức đấu giá -> Thanh toán và bàn giao | Chuẩn bị -> Nộp HSDT -> Đánh giá -> Lựa chọn -> Ký Hợp đồng |
|
Giá cả
| Hình thành theo thị trường, do sự cạnh tranh của người mua | Thường dựa trên giá dự thầu thấp nhất hoặc đánh giá tổng thể |
|
Luật điều chỉnh
| Luật Đấu giá tài sản | Luật Đấu thầu |
Điểm khác biệt then chốt:
Đấu giá tài sản
tập trung vào việc bán tài sản cho người trả giá cao nhất, trong khi
đấu thầu
tập trung vào việc lựa chọn nhà thầu cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ đáp ứng tốt nhất các yêu cầu của bên mời thầu.
Đấu giá tài sản
nhấn mạnh vào giá cả và cạnh tranh về giá, trong khi
đấu thầu
xem xét nhiều yếu tố khác nhau như năng lực, kinh nghiệm, kỹ thuật, giá cả, và chất lượng.
Hy vọng điều này làm rõ sự khác biệt giữa đấu giá tài sản và đấu thầu.
Nguồn: Viec lam TPHCM